AAA คือ มี full-thickness dilatation > 50% ของขนาดปกติ ส่วนใหญ่เป็น infrarenal พบในผู้ชาย > ผู้หญิง แต่ผู้หญิงมีโอกาส rupture มากกว่า โดยทั่วไป AAA จะขยาย 2-3 mm ต่อปี แต่ถ้า AAA > 5.5 cm จะขยาย 3-4 mm ต่อปี
คัดกรอง แนะนำให้ทำ US หนึ่งครั้งในผู้ชายอายุ 65-75 ปีที่เคยสูบบุหรี่ หรือมีญาติ first-degree เสียชีวิตหรือต้องผ่าตัด AAA
อาจไม่มีอาการ หรือมีอาการจาก rapid expansion (ปวดท้อง ปวดหลัง ปวดเอว) อาการจากการกดอวัยวะอื่น หรือ อาการจาก infectious aneurysm; มี triad คือ abdominal pain, abdominal distention, hemodynamic instability
การวินิจฉัย ทำ US หรือ CT สามารถวินิจฉัย AAA ได้เท่าเทียมกัน แต่แนะนำ CT ใน symptomatic AAA + stable จะช่วยบอก complication ได้ (ruptured aneurysm, infected aneurysm, inflammatory aneurysm) แต่ถ้า unstable อาจทำแค่ FAST หรือถ้ารู้ว่าเป็น AAA เดิม ให้ไป OR เลย
การรักษา
Asymptomatic AAA
- Infrarenal AAA < 5.5 cm แนะนำ conservative Mx (ยกเว้น expand > 0.5 cm/6 เดือน, coexist aneurysm/PAD, female) ได้แก่ หยุดบุหรี่ และ F/U US หรือ CT q 6-12 mo (4-5.4 cm) หรือ q 12 mo (< 4 cm)
- AAA > 5.5 cm แนะนำ repair (ยกเว้น อายุขัย < 2 ปี ซึ่งไม่ต้อง F/U ต่อ แนะนำให้ทำหนังสือแสดงเจตนารมณ์ล่วงหน้าไว้ [advance directive])
Symptomatic AAA
- Non-ruptured AAA ในรายที่มีอาการ (ปวดท้อง ปวดหลัง หรือ limb ischemia) แสดงว่ามี rapid expansion ซึ่งเสี่ยงต่อ rupture จึงแนะนำ urgent repair (แนะนำ endovascular aneurysm repair (EVAR) มากกว่า open repair)
- Ruptured AAA ให้ resuscitation แต่ให้ SBP ระหว่าง 80-100 mmHg และ repair (EVAR > open repair) แต่ในรายที่อายุ > 80 ปี และมีปัจจัยเสี่ยงหลายอย่าง (hypotension, elevated Cr, low Hct, cardiac arrest) และทำ EVAR ไม่ได้ อาจคุยกับผู้ป่วยและญาติถึงทางเลือกการรักษาบรรเทาอาการ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น