วันพุธที่ 3 เมษายน พ.ศ. 2567

Suicidal ideation

Suicidal ideation

ปัจจัยเสี่ยง ได้แก่ ประวัติเคยพยายามฆ่าตัวตายมาก่อน โรคจิตเวช และความสิ้นหวัง และปัจจัยกระตุ้น เช่น ความหุนหันพลันแล่น แอลกอฮอล์ หรือการใช้สารเสพติด และการใช้ antidepressant จะเพิ่มความเสี่ยงต่อความคิดฆ่าตัวตาย

ประเมิน ความคิด ความตั้งใจ และความรุนแรงของวิธีการที่จะฆ่าตัวตาย

ประเภทของ self-injurious thoughts

  • Suicidal attempt: คิดจะตาย + ทำบางอย่าง + เกิดอันตราย
  • Preparatory act: คิดจะตาย + ทำบางอย่าง
  • Suicidal plan: คิดจะตาย + วางแผนมีวิธีชัดเจน
  • Active suicidal ideation: คิดจะตาย
  • Passive suicidal ideation: หวังว่าจะตายไปเอง
  • Suicidal gesture: คิดจะทำร้ายตัวเอง คนอื่นคิดว่าจะฆ่าตัวตาย + ทำร้ายตัวเอง
  • Suicidal threat: คิดทำร้ายตัวเอง คนอื่นคิดว่าจะฆ่าตัวตาย
  • Non-suicidal self-injury: คิดทำร้ายตัวเอง + ทำร้ายตัวเอง
  • Non-suicidal self-injurious thoughts: คิดทำร้ายตัวเอง

การรักษา

  • ถ้ามีความคิดจะฆ่าตัวตาย และวางแผนไว้แล้วหรือทำแล้ว ควรต้องรับไว้ในรพ.
  • ถ้ายังไม่ถึงกับวางแผนไว้ และสามารถทำตาม safety plan ได้ก็สามารถรักษาแบบ OPD ได้ ได้แก่
    • หลีกเลี่ยงปัจจัยกระตุ้นได้ เช่น หยุดทะเลาะกับแฟน
    • ไม่มีอาวุธหรือยาที่จะใช้ฆ่าตัวตายในบ้าน
    • ช่วยให้ผู้ป่วยรับมือ เช่น ถามหาเหตุผลในการมีชีวิตอยู่ อะไรที่คอยช่วยให้คุณไม่ฆ่าตัวตาย หันเหไปทำกิจกรรมอื่นๆ ฝึกผ่อนคลาย ออกกำลังกาย
    • มีเพื่อนหรือครอบครัวคอยให้กำลังใจ

การรักษาจำเพาะ

  • Acute unipolar major depression แนะนำให้ antidepressant +/- esketamine
  • Bipolar ที่เพิ่งได้ lithium แนะนำให้ใช้ lithium ต่อ
  • Attempted suicide อาจทำ psychotherapy

Ref: Up-To-Date

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น