Cranial neuropathies
Craniofacial pain
- คือ มีอาการปวดตามเส้นประสาท
- สาเหตุจาก neuralgia หรือ neuropathies เช่น trigeminal neuralgia, painful trigeminal neuropathy,
cluster-tic syndrome, glossopharyngeal neuralgia, nervus intermedius neuralgia,
auricular neuralgia, occipital neuralgia
- สาเหตุอื่นๆ เช่น optic neuritis, ischemic oculomotor nerve palsy, Tolosa-Hunt syndrome, paratrigeminal oculosympathetic syndrome, recurrent painful ophthalmoplegic neuropathy, burning mouth syndrome, red ear syndrome, persistent idiopathic facial pain, central neuropathic pain (multiple sclerosis, central poststroke pain), และอื่นๆ (cancer, dental pain, TMJ syndrome, giant cell arteritis, carotid/vertebral artery disorder, post-traumatic pain, primary headache)
Bell’s palsy
- เป็น isolated peripheral facial paralysis ที่ไม่ทราบสาเหตุ
อาจเกิดจาก HSV มีอาการทั้ง upper และ lower
portion ของใบหน้า (หลับตาไม่ได้ มุมปากตก) รวมถึง decrease tearing, hyperacusis, loss of taste ที่ anterior 2/3 of tongue อาการจะค่อยๆเป็นมากขึ้นใน
< 3 วัน แล้วค่อยๆดีขึ้นใน 4
เดือน ในรายที่อาการไม่ typical แนะนำทำ MRI
brain with Gd และตรวจหา Lyme disease ใน endemic
area
- การรักษา prednisolone 60-80 mg/d x 1 สัปดาห์ (ให้ภายใน 1 สัปดาห์)
และในรายที่เป็นมาก (mouth asymmetry with maximum effort, eye incomplete
closure) ให้ valacyclovir 1000 mg PO TID x 1 สัปดาห์ (หรือ acyclovir 400 mg PO 5
times/d); ให้ artificial tear up to q 1 h + (artificial
tear ointment + tape eyelid ก่อนนอน)
Trigeminal neuralgia
- มีอาการปวดแปล๊บรุนแรงตามแขนงของ trigeminal nerve ให้ทำ MRI; การรักษา ให้ CBZ หรือ
oxcarbazepine ถ้าไม่ดีขึ้นให้ gabapentin,
lamotrigine, baclofen ถ้าไม่ดีขึ้นพิจารณาผ่าตัด; rescue
therapy ได้แก่ intranasal/IV lidocaine, IV phenytoin, SC
sumatriptan
Numb chin syndrome
- มาด้วยอาการชาที่คางและริมฝีปากล่าง (mental nerve, inferior
alveolar nerve เป็นแขนงมาจาก trigeminal nerve) ในรายที่ไม่ทราบสาเหตุ (ไม่ใช่ dental หรือ iatrogenic) ให้ทำ MRI with Gd ตามความยาวของ trigeminal nerve ถ้ายังไม่ทราบสาเหตุให้ตรวจหา
metabolic, infection, inflammation; การรักษา ตามสาเหตุ
Glossopharyngeal neuralgia
- พบน้อย เกิดจาก glossopharyngeal nerve compression จากอวัยวะข้างเคียง
มีอาการปวดเหมือนไฟช็อตหรือโดนแทงที่กราม ลิ้น หรือ หู ขณะที่ไอ หาว หรือกลืน
มีอาการนานเป็นวินาทีถึง 2 นาที เป็นวันละหลายครั้ง
บางรายอาจมีอาการเวียนศีรษะ ใจสั่น หรือเป็นลม; วินิจฉัยโดยทำ
MRI brain + neck with Gd; การรักษาโดยให้ CBZ หรือ oxcarbazepine ถ้าไม่ดีขึ้นให้ gabapentin ถ้าไม่ดีขึ้นพิจารณาผ่าตัด
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น