วันเสาร์ที่ 17 มิถุนายน พ.ศ. 2566

Orthostatic hypotension

Orthostatic hypotension

พบในคนอายุ > 65 ปีได้ถึง 20% เกิดจาก neurodegenerative disease (CNS + PNS) ทำให้มี autonomic dysfunction

การวินิจฉัย คือ หลังจากนอน 5 นาที แล้วยืนภายใน 2-5 นาทีวัด SBP ลดลง 20 mmHg หรือ DBP ลดลง 10 mmHg

ซักประวัติและตรวจร่างกาย ทำเพื่อวินิจฉัย หาสาเหตุ และเพื่อแยกระหว่าง neurogenic และ nonneurogenic orthostatic hypotension

  • ยา ได้แก่ anti-HT (โดยเฉพาะ beta-blocker), TCA, SSRI, SGLT2 แต่การรักษา HT ในนระยะยาวช่วยลดโอกาสเกิด orthostatic hypotension จากการชะลอ age-related baroreflex dysfunction และลด nocturnal hypovolemia จาก HT-induced pressure natriuresis
  • Volume depletion
  • Baroreflex dysfunction ตรวจ orthostatic heart rate (ใน neurogenic orthostatic hypotension พบว่า NE หลั่งน้อยตอนเปลี่ยนท่า ทำให้ vasoconstriction ไม่เพียงพอ และ HR เพิ่มน้อย ในขณะที่ BP drop ลง) และซักประวัติ/ตรวจอาการของ parkinsonism, ataxia, peripheral neuropathy, dysautonomia (abnormal pupil response, constipation, erectile dysfunction) ซึ่งมีสาเหตุ เช่น neurodegenerative disorders (เช่น Parkinson disease), neuropathy (เช่น DM), age-related reduced baroreceptor sensitivity

แยกภาวะอื่นที่คล้ายกัน เช่น postprandial hypotension (BP ลดลงหลังอาหาร 1-2 ชม.), reflex syncope, postural tachycardia syndrome (หรือ chronic orthostatic intolerance คือ หน้ามืดหลังจากยืนนานๆ), orthostatic hypertension (เป็น baroreflex dysfunction อีกแบบ)

Ix

  • Hct, electrolytes, BUN, Cr, glucose, ECG; plasma norepinephrine ในรายที่จะให้ยารักษา
  • การตรวจอื่นขึ้นกับภาวะที่สงสัย เช่น EMG, NCV (neuropathy); beat-to-beat BP/HR change induced by Valsalva maneuver

ภาวะแทรกซ้อน นอกจากเสี่ยงล้มแล้วยังสัมพันธ์กับ CVD, cognitive impairment  


การรักษา

  • หยุดยาที่เป็นสาเหตุ
  • เพิ่มการบริโภคเกลือ (6-10 g/d ให้ urine Na 150-200 mEq) ดื่มน้ำเพิ่มขึ้น (ตื่นดื่มน้ำ 500 mL ก่อนลุกจากเตียง และดื่มระหว่างวันรวม 1.5-3 L) นอนศีรษะสูง 30-45o ออกกำลังกายในท่าเอน (ปั่นจักรยาน กรรเชียงบก) หรือออกกำลังกายในน้ำ
  • วิธีแก้อาการ เช่น ยืนช้าๆ ยืนไขว้ขา (ถ้ายืนนาน) เกร็งขา ก้น และหน้าท้องก่อนลุก ใช้ที่รัดหน้าท้อง หรือ ถุงน่องทางการแพทย์ยาวถึงเอว (> 15-20 mmHg)
  • ถ้าอาการดีขึ้นบ้างหลังดื่มน้ำและกินเกลือเพิ่ม ให้ fludrocortisone 0.05 mg/d titrate up to 0.2 mg/d
  • ถ้าอาการไม่ดีขึ้นหลังลองวิธีที่ไม่ใช้ยา ให้ดู plasma norepinephrine level
    • Plasma NE < 220 pg/mL ให้ sympathomimetic เช่น droxidopa, midodrine
    • Plasma NE > 220 pg/mL ให้ norepinephrine transporter inhibitor เช่น atomoxetine
  • Postprandial hypotension ให้รักษาโดยไม่ใช้ยา แบ่งกินอาหารมื้อน้อยๆ ลด carbohydrate กินเกลือให้เพียงพอ

ที่

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น

สมัครสมาชิก: ส่งความคิดเห็น (Atom)