Nocturia
คือ
การที่จำเป็นต้องตื่นขึ้นมาปัสสาวะอย่างน้อย 1 ครั้ง
แต่ที่มีความสำคัญมักเอาที่ > 2 ครั้ง
เพราะเริ่มรบกวนการใช้ชีวิต
ทำ Frequency-volume chart อย่างน้อย
3 วัน จดเวลา ปริมาณ
ตั้งแต่หลังเริ่มนอนจนกระทั้งปัสสาวะครั้งแรกตอนเช้าหลังตื่น
การรักษา
- รักษาสาเหตุ เช่น polydipsia, CHF, poorly controlled DM, GERD/nocturnal cough, OSA, RLS, insomnia, obesity
- ปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ก่อนเริ่มการรักษาด้วยยา (ได้ถึง 3 เดือน) ได้แก่
- จำกัดปริมาณน้ำต่อวัน โดยเฉพาะช่วงบ่าย (ถ้าไม่ส่งผลกระทบต่อโรคประจำตัว)
- ลดเกลือ
- ลดคาเฟอีนและแอลกอฮอล์ช่วงเย็น
- คนที่ใช้ diuretic ตอนเย็น ให้เปลี่ยนเวลามาใช้ช่วงบ่ายๆโดยพิจารณาจากค่าครึ่งชีวิตของยา
เช่น furosemide half-life ~1.5 ชั่วโมง, torasemide ~3.5 hours
- คนที่ขาบวมให้ยกขาสูง 2-3 ชั่วโมงก่อนเข้านอน
- แก้ไข nocturnal hyperglycemia ใน DM
- ปัสสาวะ 2 ครั้งก่อนเข้านอน คือ นั่งเอนตัวมาด้านหน้าปัสสาวะ แล้วรอ 20-30 วินาที ปัสสาวะซ้ำอีกครั้ง
- เตรียมกระบอกปัสสาวะไว้ข้างเตียง
- ฝึก pelvic floor exercises (ขมิบค้าง 6-8 วินาที 8-12 ครั้ง 3 รอบ 3-4 ครั้งต่อสัปดาห์ > 15-20 สัปดาห์) และ urge-suppression (เมื่อปวดปัสสาวะให้ขมิบเร็วๆ 3-5 ครั้ง)
- ผู้ชายที่มี BPH ให้ทดลองรักษาด้วย α1-blockers หรือ 5α‐reductase inhibitors
- Bladder muscle relaxant ในรายที่ไม่มี BPH และปัสสาวะออกครั้งละน้อย ได้แก่ antimuscarinics เช่น oxybutynin ER 10 mg (หลีกเลี่ยงใน cognitive dysfunction เช่น delirium, dementia, confusion) หรือ β3-agonists เช่น mirabegron (ระวังใน tachycardia, poorly controlled HT) และใน postmenopausal women ที่อาการยังไม่ดีขึ้นให้ topical vaginal estrogen เพิ่ม
- Refractory nocturia ที่อายุ < 65 ปี + พิจารณาให้ Desmopressin ต้องตรวจ baseline Na ให้ตรวจ serum Na ที่ 4-8 วันและที่ 1 เดือน รวมทั้งสังเกตอาการของ hyponatremia (คลื่นไส้ อาเจียน เซื่องซึม)
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น