Fibromyalgia
กลไกการเกิดโรค เชื่อว่า
FM ส่วนหนึ่งมีพื้นฐานจากพันธุกรรม พบว่ามีความผิดปกติของการนอนนำมาก่อนอาการปวด
ปัญหาในการนอนและอาการปวดนำไปสู่ภาวะซึมเศร้าและวิตกกังวล ทำให้เกิดความเครียดเพิ่มสูงขึ้น
ทำให้ระบบประสาทอัตโนมัติทำงานผิดปกติ และนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงของระบบประสาทส่วนกลาง
ก่อให้เกิดคลื่นประสาทที่มากกว่าปกติ ซึ่งการตรวจ fMRI ยืนยันว่าประสาทส่วนกลางมีความไวผิดปกติ
(central sensitization)
ลักษณะของ FM จะมีอาการปวดเรื้อรัง
> 3 เดือน ปวดกระจายหลายตำแหน่ง มีอาการอ่อนเพลีย มีปัญหาในการนอน
การรู้คิด และทางอารมณ์ ตรวจร่างกายพบจุดกดเจ็บหลายตำแหน่ง โดยที่ไม่มีข้อบวมหรืออักเสบให้เห็น
ตรวจ lab CBC, ESR/CRP ปกติ (เพื่อแยก rheumatic disorders และอาจตรวจ TSH,
CK ถ้าสงสัย hypothyroidism หรือ Inflammatory
myopathy)
ตรวจหาโรคร่วม
ถ้าสงสัย เช่น sleep disorder (เช่น OSA, RLS) หรือ mood disorder (anxiety, depression)
การรักษา
- การให้ความรู้ อธิบายกลไกการเกิดโรค ความสำคัญของการนอนและสุขอนามัยการนอนหลับ ความสำคัญในการรักษาโรคร่วม (mood, sleep disorders) แนะนำลดน้ำหนักในรายที่น้ำหนักเกิน รวมถึงการทำ cognitive behavioral therapy
- การรักษาโรคร่วม เช่น sleep disorders (OSA. RLS), mood disorder (depression), pain conditions อื่นๆ (RA, OA, shoulder pain)
- ออกกำลังกาย low-impact aerobic เช่น เดิน ปั่นจักรยาน ว่ายน้ำ
- การให้ยารักษาในรายที่มีอาการปานกลางขึ้นไป หรือไม่ตอบสนองต่อการรักษาข้างต้น แนะนำให้ amitriptyline 5-10 mg 1-3 ชม.ก่อนนอน ค่อยๆเพิ่มทีละ 5 mg ไม่เกินทุก 2 สัปดาห์จนตอบสนอง (25-50 mg)
- ในรายที่ไม่ตอบสนอง ให้ยาหลายกลุ่มร่วมกัน เช่น ถ้ามีอาการอ่อนเพลียเด่นให้เพิ่ม duloxetine,
milnacipran หรือถ้ามีปัญหาในการนอนเด่นให้เพิ่ม pregabalin 25-50
mg PO hs (เพิ่มได้ถึง 300-450 mg/d)
- ในรายที่อาการไม่ดีขึ้น พิจารณาทำ physical therapy และปรึกษา specialist
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น