Delirium and acute confusional states
ภาวะเพ้อ เกิดจากโรคทางกายหรือยา
ทำให้เกิดอาการสับสน ไม่สามารถจดจ่อกับเรื่องหนึ่งๆได้นาน เสียการรับรู้เรื่องเวลา
สถานที่ บุคคล ไม่สามารถจำเรื่องใหม่ๆได้ อาจมีภาพหลอน อาการสั่น แต่ไม่มี focal
neurological deficit มักเป็นมากตอนกลางคืน มักปกติช่วงกลางวัน
พบได้ 30% ของคนสูงอายุที่มานอนรพ.
การป้องกันที่ดีที่สุด คือ การหลีกเลี่ยง ให้คนไข้รับรู้วันเวลาสถานที่ ครอบครัวมาเยี่ยมสม่ำเสมอ ไม่รบกวนการนอนตอนกลางคืน เริ่มเคลื่อนไหวให้เร็วที่สุด ลดการผูกมัดให้น้อยที่สุด แว่นตาและเครื่องช่วยฟังสำหรับคนที่มีปัญหา หลีกเลี่ยงยาที่อาจกระตุ้น (BZD) รักษาการเจ็บปวด (เลือก nonpharmacologic เช่น nerve block และ nonopioid ก่อน) และโรคทางกาย
- ยาที่อาจมีผลในการป้องกัน delirium ใน post-operative เช่น dexmedetomidine, gabapentin, melatonin
การรักษา
- แนะนำให้ Thiamine (100-200 mg IV OD x 3-5 วัน) ใน delirium ทุกราย และหลีกเลี่ยง Physical restraint
- รักษาโรคทางกาย ได้แก่ metabolic encephalopathy (dehydration, Na, Ca, infection, organ failure [ตับ ไต ปอด], hypoglycemia), drug toxicity, alcohol/sedative withdrawal
- การรักษาอื่น ได้แก่ การสัมผัส คอยพูดคุยให้สบายใจ ให้รับรู้วันเวลาสถานที่โดยคนที่คุ้นเคย อาจสั่ง haloperidol 0.5-1 mg PO/IM prn for severe agitation (sedation และ hypotension น้อย) หรือถ้ามี parkinsonism แนะนำ atypical antipsychotic (เช่น quetiapine 12.5 mg PO BID, risperidone, ziprasidone, olanzapine)
- Delirium อาจใช้เวลาหลายสัปดาห์ถึงหลายเดือนจึงจะกลับมาเป็นปกติ อาจทำให้ Alzheimer disease เป็นมากขึ้น
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น